Theo Điều 33 trong dự thảo Luật Trật tự, An toàn Giao thông đường bộ, Bộ Công an đề xuất rằng xe cơ giới và xe máy chuyên dùng tham gia giao thông phải trang bị thiết bị giám sát hành trình; thiết bị thu thập dữ liệu, hình ảnh người lái xe, đảm bảo an toàn hành trình theo quy định. Tuy nhiên, quy định này không bắt buộc đối với ôtô cá nhân.
Đại diện của Cục Cảnh sát giao thông đã giải thích rằng hiện nay, có nhiều chủ phương tiện cá nhân tự trang bị camera giám sát hành trình để ghi lại hình ảnh và sự cố xảy ra trên đường. Dựa trên thực tế này, Bộ Công an đã đề xuất ôtô cá nhân lắp camera giám sát hành trình trong dự thảo luật lần thứ tư. Điều này nhấn mạnh tính hữu ích và quan trọng của việc sử dụng camera giám sát hành trình để bảo vệ quyền lợi cá nhân và đáp ứng nhu cầu xác minh thông tin trong các tình huống tranh chấp giao thông.
Đại diện của Cục Cảnh sát giao thông đã làm rõ rằng cơ quan chức năng không có kế hoạch thu thập dữ liệu từ các thiết bị giám sát hành trình. Thay vào đó, họ chỉ đề nghị sự hợp tác của người dân trong việc cung cấp thông tin khi có sự cố xảy ra trên đường hoặc khi họ ghi nhận được sự cố của các phương tiện khác. Điều này nhấn mạnh tính minh bạch và tôn trọng quyền riêng tư của người dân trong việc sử dụng camera giám sát hành trình.
Theo ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ôtô Việt Nam, thiết bị giám sát hành trình tích hợp camera hiện nay không chỉ phục vụ công tác quản lý nhà nước như giám sát tốc độ, hành trình của phương tiện, và thời gian lái xe mà còn mang lại lợi ích cho các doanh nghiệp vận tải. Các doanh nghiệp có thể sử dụng thiết bị này để theo dõi số kilômét xe chạy, từ đó xác định thời điểm cần bảo dưỡng định kỳ, quản lý tiêu hao nhiên liệu, đặt mức thay lốp, và tính toán tiền lương cho lái xe.
Tuy nhiên, theo ông Quyền, người dân có thể đặt câu hỏi về việc tại sao việc sử dụng xe cá nhân lại phải bị theo dõi vị trí và hành động riêng tư trong xe bị ghi lại bởi camera. Ông cũng đề cập đến khía cạnh kinh tế của vấn đề này, ước tính rằng việc trang bị một bộ thiết bị camera và giám sát hành trình tích hợp có thể đòi hỏi một khoản kinh phí từ 2 đến 4 triệu đồng. Với tổng số gần 4 triệu xe cá nhân trên toàn quốc, chi phí trang bị có thể đạt đến hàng ngàn tỷ đồng.
Chuyên gia giao thông Nguyễn Văn Thanh đã chia sẻ quan điểm của mình về vấn đề này. Ông Thanh cho biết, hiện tại, chỉ có các loại xe chở hành khách hoặc hàng hóa như xe đầu kéo, xe container mới bị bắt buộc lắp camera trong xe để theo dõi người lái xe. Quy định này được thiết lập nhằm đảm bảo rằng người lái xe không bị ngủ gật, và tuân thủ thời gian lái xe theo quy định. Tuy nhiên, với các loại xe này, yêu cầu an toàn phải được đặt lên hàng đầu. Riêng đối với ôtô cá nhân, theo quan điểm của ông Thanh, Nhà nước chỉ nên khuyến khích lái xe lắp thiết bị giám sát và tự nguyện chia sẻ hình ảnh và dữ liệu khi cơ quan chức năng yêu cầu, chứ không nên bắt buộc.
Dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ sẽ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 6, tháng 10/2023.
